CÁCH DOANH NGHIỆP XÂY DỰNG TRIỂN KHAI TRÍ TUỆ NHÂN TẠO AI NĂM 2025

18/11/2025 Số lần xem: 109 Hiện nay, trí tuệ nhân tạo AI đã trở thành công cụ thiết yếu giúp doanh nghiệp xây dựng tối ưu hóa quy trình, giảm thiểu rủi ro, chi phí và tăng tính chính xác trong thiết kế, thi công. Với khả năng nâng cao hiệu quả suốt vòng đời dự án, việc phát triển AI trong ngành xây dựng đã và đang mở ra những cơ hội đột phá cho toàn ngành. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện về cách doanh nghiệp ngành xây dựng triển khai, lựa chọn công cụ phù hợp đến nắm bắt xu hướng công nghệ toàn cầu. 1. Các ứng dụng của trí tuệ nhân tạo AI trong ngành xây dựng 
 
1.1. Thiết kế và lập kế hoạch công trình
Trí tuệ nhân tạo AI đang ngày càng thể hiện vai trò quan trọng trong giai đoạn lập kế hoạch và thiết kế công trình. AI có thể phân tích khối lượng lớn dữ liệu liên quan như địa chất, khí hậu, đặc tính vật liệu và nhu cầu sử dụng để đưa ra bản vẽ tối ưu, phù hợp nhất. 

AI có thể tích hợp với mô hình thông tin công trình (BIM – Building Information Modeling) để mô phỏng toàn bộ quá trình thi công trước khi triển khai thực tế, giúp phát hiện sớm các sai sót và tiết kiệm chi phí điều chỉnh.

1.2. Giám sát tiến độ thi công
Trong quá trình thi công, việc kiểm soát tiến độ luôn là thách thức lớn đối với các nhà quản lý dự án, sự hỗ trợ của AI giúp giải quyết bài toán này một cách hiệu quả. Các hệ thống AI có thể phân tích dữ liệu từ nhiều dự án trước đây để dự đoán nguy cơ chậm tiến độ hoặc vượt chi phí, dựa trên các yếu tố như năng suất lao động, tình hình thời tiết, tình trạng vật liệu hay hiệu suất máy móc. Từ đó, người quản lý có thể điều chỉnh kế hoạch và phân bổ nguồn lực phù hợp để hạn chế rủi ro.

Bên cạnh đó, máy bay không người lái drone cũng là công cụ hỗ trợ đắc lực trong việc giám sát công trường. Drone được sử dụng để chụp ảnh toàn bộ công trường hàng ngày, sau đó dữ liệu hình ảnh được AI phân tích, đối chiếu với mô hình Building Information Modeling (BIM) để xác định các công việc đã hoàn thành đúng kế hoạch và phát hiện các điểm sai lệch hoặc chậm trễ trong thi công. 

Trên thực tế, dự án Hudson Yards tại New York đã sử dụng drone để chụp ảnh công trường mỗi ngày kết hợp AI phân tích, nhờ đó, thời gian kiểm tra thủ công giảm 60% và nâng độ chính xác của quá trình giám sát từ 80% lên hơn 95% giúp đảm bảo tiến độ thi công.

1.3. Dự báo an toàn thi công 
An toàn lao động luôn là ưu tiên hàng đầu trong xây dựng, AI mang đến giải pháp thông minh giúp dự báo và ngăn ngừa rủi ro hiệu quả hơn. AI có thể quét dữ liệu quá khứ và hiện tại để dự đoán các rủi ro như hỏng hóc máy móc hoặc lỗi kết cấu. Các cảm biến và camera tích hợp AI, giám sát công trường để phát hiện nguy cơ như rò rỉ khí gas, kết cấu không ổn định hay vi phạm an toàn, đồng thời gửi cảnh báo tức thì đến người giám sát giúp chủ động phòng tránh tai nạn.

Shawmut Design & Construction, một tập đoàn xây dựng lớn tại Mỹ đã triển khai trí tuệ nhân tạo AI kết hợp dữ liệu như camera an ninh, GPS trên thiết bị đeo,.... Khi phát hiện công việc nguy hiểm mà công nhân thiếu trang thiết bị bảo vệ, hệ thống sẽ cảnh báo ngay cho quản lý. Kết quả giảm 53% sự cố, tăng 22% tuân thủ PPE và tạo niềm tin nhờ thu thập dữ liệu minh bạch. 

1.4. Tối ưu thời gian xây dựng 
AI giúp rút ngắn đáng kể thời gian thi công bằng cách tối ưu hóa lịch trình. Các nền tảng như ALICE Technologies có thể tạo ra hàng triệu kịch bản thi công khác nhau, tính đến các yếu tố như nhân lực, thiết bị, và các yếu tố ngoại cảnh khác để tìm ra phương án hiệu quả nhất. Nhờ đó, nhà thầu có thể giảm được 10,2% thời gian dự án, đồng thời hạn chế chậm tiến độ, tận dụng tốt nguồn lực và tiết kiệm chi phí. 

1.5. Ước tính chi phí và lập ngân sách
Ước tính chi phí chính xác là yếu tố quyết định thành công của dự án xây dựng. AI hỗ trợ quản lý ngân sách minh bạch bằng cách phân tích dữ liệu lịch sử, để xác định mô hình chi phí và yếu tố rủi ro. Các công cụ như Autodesk Construction Cloud tự động hóa nhiều tác vụ: tự động gắn thẻ ảnh, chia nhỏ thông số kỹ thuật, tạo nhật ký nộp hồ sơ và phát hiện ký hiệu trên bản vẽ để tính toán khối lượng, giúp tự động hóa công việc hàng ngày và tối ưu chi phí nhân công.

2. Vì sao trí tuệ nhân tạo AI đem lại hiệu quả cao cho ngành xây dựng? 
Ngành xây dựng đang trải qua giai đoạn chuyển đổi quan trọng, phương pháp quản lý truyền thống dựa trên kinh nghiệm và thủ công chưa đủ để duy trì tính cạnh tranh. AI không chỉ cần thiết mà còn đem lại hiệu quả cao cho ngành này, nhờ những ưu điểm vượt trội.

• AI có thể xử lý dữ liệu như bản vẽ, hình ảnh công trường, cảm biến điều này giúp biến dữ liệu rời rạc thành thông tin hữu ích, hỗ trợ ra quyết định nhanh và chính xác hơn so với cách làm thủ công.
• AI có thể dự báo nguy cơ chậm tiến độ, vượt chi phí hoặc thiếu vật liệu giúp dự án hoàn thành nhanh hơn, tiết kiệm hơn và ít rủi ro hơn.
• AI hỗ trợ giám sát chất lượng thi công theo thời gian thực, phát hiện sai lệch cấu trúc hoặc vật liệu kém đạt chuẩn. Đồng thời, AI còn dự đoán vòng đời công trình để xây dựng kế hoạch bảo trì hợp lý, giúp tăng độ bền và giá trị sử dụng.
• Bằng cách hệ thống hóa và chuẩn hóa quy trình vận hành, trí tuệ nhân tạo AI giúp tăng minh bạch, kết nối giữa các bên liên quan, hỗ trợ quản lý dự án hiệu quả hơn.
• AI kết hợp camera để phát hiện rủi ro và cảnh báo sớm tai nạn, góp phần bảo vệ người lao động. Ngoài ra, AI còn tối ưu sử dụng tài nguyên giúp giảm lãng phí và tác động tiêu cực đến môi trường, hướng tới xây dựng xanh và bền vững.

3. Các công cụ tích hợp AI trong ngành xây dựng
 
Sự phát triển của AI đã tạo ra nhiều công cụ phục vụ chuyên nghiệp theo từng giai đoạn trong quy trình xây dựng từ thiết kế, quản lý đến giám sát thi công. Dưới đây là những công cụ tiêu biểu được ứng dụng rộng rãi:

• ChatGPT, Gemini,... là những AI hỗ trợ đa chức năng hỗ trợ lập kế hoạch, phân tích trường dữ liệu hiện tại, soạn thảo báo cáo và hợp đồng. Công cụ này giúp tăng tốc độ công việc văn phòng, viết email chuyên nghiệp cho khách hàng hoặc tổng hợp tiến trình công việc chỉ trong vài phút thay vì hàng giờ.
• Autodesk Construction Cloud là công cụ giúp tự động hóa các công việc hàng ngày, tổng hợp nhiều tính năng AI như tự động gắn thẻ ảnh, chia nhỏ thông số kỹ thuật, phát hiện ký hiệu trên bản vẽ để tính toán khối lượng. 
• Autodesk Forma (trước đây là Spacemaker) được thiết kế dành cho kiến ​​trúc sư và nhà quy hoạch, sử dụng AI phân tích các yếu tố môi trường như hướng gió, ánh sáng, tiếng ồn, tối ưu hóa bố trí mặt ngay từ giai đoạn đầu. Công cụ này đặc biệt hữu ích khi thiết kế quy trình trong khu đô thị phức hợp, giúp đưa ra quyết định nhanh chóng và khoa học.
• Veras AI chuyên về render hình ảnh kiến ​​trúc, biến bản vẽ từ SketchUp, Revit hay Rhino thành hình ảnh thực tế đầy ấn tượng. Điều này giúp kiến ​​trúc sư tăng tốc đáng kể quá trình trình bày ý tưởng cho chủ đầu tư và khách hàng một cách chuyên nghiệp.
• Buildots sử dụng camera gắn trên mũ bảo hộ kết hợp AI để theo dõi tiến độ thi công hàng ngày. Hệ thống giúp quản lý công trình chính xác, cảnh báo chậm tiến độ hoặc lỗi thi công ngay lập tức. 
• DroneDeploy là công cụ kết hợp drone và AI để khảo sát địa hình, quét 3D công trường và theo dõi tiến độ từ trên cao. Công cụ này giúp lập bản đồ 3D địa hình, quản lý dự án từ xa, có hiệu quả đặc biệt dành cho các dự án lớn.

4. Xu hướng trí tuệ nhân tạo AI trong ngành xây dựng trên thế giới 
Tại các nền kinh tế tiên tiến, trí tuệ nhân tạo AI không còn là khái niệm xa vời mà đã trở thành công cụ thiết thực định hình lại ngành xây dựng trên phạm vi toàn cầu, mang lại những chuyển biến trong cách thức triển khai dự án từ khâu lên ý tưởng ban đầu đến vận hành công trình. Một số xu hướng nổi bật đáng chú ý có thể kế đến như:
 
4.1. Sự phát triển mạnh mẽ tại Mỹ, các quốc gia Đông Á và châu Âu
Các quốc gia này dẫn đầu nhờ nền tảng công nghệ cao và đầu tư mạnh cho AI. Mỹ áp dụng AI để tối ưu điều hành dự án và thúc đẩy tự động hóa quy trình thi công. Trong khi đó, Nhật Bản, Hàn Quốc áp dụng robot xây dựng, riêng các nước châu Âu lại đặt trọng tâm vào việc khai thác tiềm năng của AI, để phát triển các mô hình xây dựng thân thiện với môi trường và phát triển bền vững.

4.2 Các công nghệ đột phá
Robot xây dựng ứng dụng trí tuệ nhân tạo, hiện có khả năng thực thi nhiều công đoạn chuyên môn như xây tường, hàn cắt và lắp đặt. Phương pháp in 3D đang trong giai đoạn nghiên cứu, ứng dụng để xây dựng nhà ở, cầu đến các công trình lớn. Đồng thời, mô hình thông tin xây dựng (BIM) kết hợp AI đã tạo ra một công cụ mạnh mẽ, cho phép mô phỏng công trình toàn diện, dự báo rủi ro và kiểm soát chi phí hiệu quả.

4.3. Thực tiễn xu hướng trí tuệ nhân tạo AI tại Việt Nam
Trong bối cảnh trong nước, một số tập đoàn, doanh nghiệp xây dựng đã sử dụng AI cùng BIM cho các hoạt động thiết kế, quản lý dự án và theo dõi, giám sát công trình. Tuy nhiên, phạm vi triển khai vẫn còn hạn chế do nhiều rào cản như kinh phí đầu tư lớn, hạ tầng công nghệ chưa đồng bộ và nguồn nhân lực có chuyên môn còn khan hiếm. Để bắt kịp xu hướng toàn cầu, ngành xây dựng Việt Nam cần tăng cường đầu tư cho công nghệ, thêm thời gian đào tạo nhân sự và các chính sách hỗ trợ.

Kết luận
Trí tuệ nhân tạo AI đang khẳng định vai trò then chốt trong quá trình chuyển đổi số của ngành xây dựng toàn cầu, mang lại những lợi ích đột phá từ việc tạo ra các thiết kế tối ưu hóa chi phí và hiệu suất, đến giám sát tiến độ và an toàn lao động. Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt, trí tuệ nhân tạo AI trong ngành xây dựng không còn là công nghệ của tương lai mà đã trở thành công cụ thiết yếu, việc chủ động ứng dụng AI không còn là lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu tất yếu để doanh nghiệp duy trì năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững trong kỷ nguyên số.

-------------------------------------------------------
Công ty CP Phần mềm CADS
Hotline: 0903402799
CSKH: 19001294
Facebook: https://www.facebook.com/PhanMemCADS/